Hoe er geld wordt verdiend met uw data

Leestijd 3 minuten Economie & Maatschappij – Zonder dat we dat in de gaten hebben worden al onze activiteiten op het wereldwijde web gevolgd en vastgelegd; iedere pagina op een website die we bekijken, een transactie die we voltooien of ons gedrag op social media creëert een gedetailleerd profiel van ons. Zo’n profiel is samengesteld uit heel veel data die verzameld worden door zogenaamde ‘data brokers’; dat zijn gespecialiseerde bedrijven die 24/7 tientallen digitale bronnen leegzuigen. 

Je kunt het een beetje vergelijken met plankton dat in de oceanen het basisvoedsel vormt voor een complete voedselketen; zo vormen deze data het basisvoedsel voor een marketingindustrie die jaarlijks goed is voor meer dan 50 miljard Dollar.  

De stand van zaken – Waarom zijn profielen handig voor marketeers? 

Nog niet zo lang geleden keken marketeers vooral naar zaken als inkomen, familiesamenstelling en woonplaats en kreeg je een persoonlijk bericht in de vorm van een brief of een mailbericht en waren loyalty programma’s belangrijk voor klantenbinding. Maar tegenwoordig zijn er tientallen digitale bronnen waar je dagelijks gebruik van maakt en zijn we aanbeland bij een nieuwe fase in marketing tactieken die vooral inzetten op personalisatie; aanbiedingen die heel goed passen bij jouw gedrag en persoonlijke omstandigheden zodat je sneller geneigd bent tot een aankoop. 

Dat verklaart het succes van ‘data brokers’ zoals Experian en Acxiom; zij verzamelen informatie over ons gebaseerd op ons (digitale) gedrag en omstandigheden, maken daar digitale profielen van en delen die vervolgens op in allerlei categorieën. Zij bieden deze informatie vervolgens kant-en-klaar aan bij marketingafdelingen van bedrijven die daarmee de hoogst mogelijke rendementen uit hun marketinginspanningen halen en betalen dus graag voor deze informatie. 

Wie bepaalt wat er met jouw persoonlijke informatie gebeurt? 

De grote vraag is natuurlijk: Mag iedereen zomaar persoonlijke informatie verzamelen en doorverkopen? Het moge duidelijk zijn dat de maatschappelijke discussie met betrekking tot privacy de laatste jaren is opgelaaid en dat we sinds 2018 beschikken over Europese privacywetgeving (GDPR – algemene verordening gegevens bescherming). Om aan te geven dat het De Europese Commissie menens is heeft zij de laatste jaren miljarden boetes uitgedeeld aan onder andere Microsoft, Facebook en Google. En je kunt natuurlijk zelf actie ondernemen zoals bepaalde functies in je webbrowser aanpassen en cookies niet zomaar accepteren.  

Helaas zijn de vangnetten van ‘data brokers’ zo fijnmazig dat er bijna niet te ontkomen valt aan hun methodes van data verzameling en zeker niet zolang onze behoefte aan internetdiensten explosief blijft groeien. En toch is er sprake van een kentering: Onder grote publieke druk heeft Facebook alle bestaande banden in 2019 met ‘data brokers’ verbroken. Voor Facebook, dat bekend staat als nietsontziend wanneer het aankomt op het misbruiken van data voor financieel gewin, een ongekende stap. 

Misschien toch een teken dat de publieke opinie invloed heeft op het gedrag van bedrijven. Ik vermoed dat we nog een lange weg te gaan hebben maar aanscherping van de regelgeving is op z’n zachtst gezegd een absolute noodzaak.